काठमाडौं, पुस १३–

चर्चित स्मार्टफोन ‘आइफोन’ बोक्ने ग्राहकले सुरु हुने बित्तिकै नेपाल टेलिकमको फोरजी (चौथो पुस्ताको मोबाइल) सेवा चलाउन नपाउने भएका छन्।
नेपाल टेलिकमले समयमै आइफोमा फोरजी चल्ने (कम्प्याटिबल) बनाउन पहल नगरेकाले उपभोक्ताले सुरुमै यो सेवा लिन नपाउने भएका हुन्। आगामी आइतबार पुस १७ गते (जनवरी १) देखि काठमाडौं उपत्यका र पोखराबाट फोरजी सेवा चलाउन टेलिकम अन्तिम तयारीमा जुटेको आजको कान्तिपुर दैनिकमा खबर छ । त्यसका लागि टेलिकमले केही दिनदेखि प्राविधिक परीक्षण गरिरहेको छ। परीक्षणका क्रममा अमेरिकी ब्रान्ड एप्पलका फोरजी चल्ने मोडलमा समेत टेलिकमको फोरज भने नचलेको हो।
‘टेस्टिङका क्रममा आइफोनका फोरजी कम्प्याटिबल मोडलमा समेत चलनेन,’ टेलिकमका एक प्राविधिकले भने, ‘एप्पलले टेलिकमको नेटवर्कका लागि ‘लोकेसन इनेबल’ नगरिदिएकाले यस्तो भएको हो।’ उनका अनुसार टेलिकमले पहिले नै फोरजीका लागि आफ्ना उपकरणको सुरक्षामा बढी सचेत एप्पलसँग सम्झौता नगरेकाले यस्तो समस्या आएको हो। तर, एनसेलले भने अनुमति पाउनुपूर्व नै एप्पलसँग यस्तो सम्झौता गरी आफ्नो नेटवर्कको फोरजी सेवा चल्ने बनाइसकेको छ।
परीक्षणका क्रममा आइफोनमा फोरजी नचलेर समस्या आएको एप्पलका लागि नेपालको वितरक जेनेरेसन नेक्टका सञ्चालक पवन भिमसेरियाले पुष्टि गरे। ‘एप्पल अरू कम्पनी जस्तो हैन, हरेक कुरामा एप्पलको आफ्नै प्रणाली छ,’ उनले भने, ‘टेलिकमले पहिले फोरजी चलाउनका लागि एप्पललाई आग्रह गर्नुपर्नेमा नगर्दा समस्या आएको हो।’
आइफोनमा फोरजी नचल्ने देखिएपछि टेलिकमले भिमसेरियालाई फोरजी चल्ने बनाइदिन आग्रह गरेको थियो। ‘हामीले शुक्रबारै एप्पलको मुख्य कार्यालय र सिंगापुर कार्यालयमा अनुरोध गरिसकेका छौं,’ भिमसेरियाले भने, ‘अहिले उता क्रिसमसको बिदा परेकाले रेस्पोन्स आउन कम्तीमा एक साता लाग्ने देखिन्छ।’
एप्पलले आफ्ना उपकरणमा ‘लोकेसन इनेबल’ गरेपछि मात्र निश्चित प्रविधि चल्ने प्रणाली विकास गरेकाले समस्या भएको टेलिकमका ती अधिकारीले बताए। ‘हरेक सेवा प्रदायकका नेटवर्कको लोकेसन कोड हुन्छ, त्यसलाई इनेबल नगरी आइफोनमा फोरजी नचल्ने रहेछ,’ उनले भने, ‘टेलिकमले त्यसैका लागि अहिले एप्पलसँग अनुरोध गरेको हो।’
नेपाल टेलिकमको लोकेसन कोड ‘४२९०१’ हो भने एनसेलको ‘४२९०२’ हो। एप्पलले लोकेसन कोड ‘४२९०२’ लाई मात्र ‘इनेबल’ गरेकाले टेलिकमका समस्या देखिएको हो। एनसेल आइफोनको ‘बन्डलिङ पार्टनर’ (सिमकार्डका साथ आइफोन बेच्ने साझेदार) समेत भएकाले उसले पहिले नै ‘लोकेसन इनेबल’ गरिदिएको हो।
टेलिकमका सहप्रवक्ता शोभन अधिकारीले भने त्यस्तो समस्याबारे आफूलाई जानकारी नभएको बताए। ‘मलाई त्यस्तो समस्या आएको जानकारी छैन,’ उनले भने, ‘आएकै भए पनि हामी फोरजी सुरु हुने दिनसम्म समाधान गरी उपभोक्तालाई सेवा दिनेछौं।’ टेलिकम अधिकारीहरूका अनुसार हाल नेपाल टेलिकमको थ्रिजी (तेस्रो पुस्ताको मोबाइल सेवा) चल्ने सिमकार्ड प्रयोग भएका करिब २ लाखभन्दा बढी आइफोन प्रयोगकर्ता छन्। त्यसमध्ये करिब १ लाख ७० हजार जति आइफोनमा भने फोरजीसमेत चल्ने देखिएको छ। आइफोनका ‘फोर–एस’, ‘फाइभ’, ‘फाइभ–सी’, ‘सिक्स’, ‘सिक्स–एस’, ‘सेभेन’ र ‘सेभेन–प्लस’ मोडलमा फोरजी चल्छ।
एप्पल अधिकांश ब्रान्डका मोबाइल सेटमा फोरजी चल्ने बिक्रेताहरूले बताएका छन्। अहिले बजारमा रहेकामध्ये २५ देखि ३० प्रतिशत सेटमा फोरजी चल्ने बिक्रेताहरू बताउँछन्। सरकारले गत कात्तिक ५ गते टेलिकमलाई फोरजी सेवा सञ्चालनको अनुमति दिएको थियो।
अनुमतिअनुसार टेलिकमले आइतबारदेखि देखि फोरजी सेवा सुरु गर्नुपर्नेछ।